Tường Trình Nhập Họ

NHẬP HỌ

Vương Đình Chữ

1. “Người chết nối linh thiêng vào đời”

Đó là một trong những ý ca của Trịnh Công Sơn trong bài “nối vòng tay lớn” và đó cũng là việc làm cuối cùng của Cha Già Giuse Vương Đình Ái ngay sau khi ngài nằm xuống và trước khi di hài của ngài vĩnh viễn đi vào lòng đất. 

Quả vậy, Cha Giuse được Chúa gọi về ngày 17-03-2004 thì ngày hôm sau 18-03, phái đoàn Họ tộc Vương Khả, Thạch Hà chính thức đến viếng. Trong buổi gặp mặt sau đó, chú Vương Đình Chữ đã đề nghị cùng các Bác Đại tôn cho Họ tộc Vương Đình được tiến hành nghi lễ NHẬP HỌ , vì các lý do :

            . Đây là một lời trăn trối , một xác quyết của tiền nhân rằng “Họ tộc Vương Đình ta phát xuất từ Thạch Hà” (Cụ Vương Đình Hoè nói với Ông Vương Đình Lương vào năm 1953) .

            . Trên cơ sở này, năm 1992, Ông Vương Đình Lương và LM Vương Đình Khởi đã về Thạch Hà gặp gỡ các Bác Họ tộc Vương Khả, đặt vấn đề và từ đó, hai bên cùng tìm hiểu, đối chiếu gia phả và liên tục giữ mối quan hệ, cụ thể nhất là những chuyến viếng thăm hàng năm của Ong Vương Đình Lương về Thạch Hà vào dịp Rằm Tháng Bảy, những lần ghé thăm của Ông Vương Đình Huệ mà kỷ vật còn lại là hai cây dừa tươi tốt trước Nhà thờ Họ, của Chú Vương Đình Chữ; là những lá thư trao đổi giữa LM Vương Đình Khởi với bác Vương Khả Luận; là những chuyến thăm đáp lễ của bà con Vương Khả về Đức Ninh như dự đám cứơi con anh Huệ, dự lễ khánh thành Nhà thờ Thọ Ninh… Ngoài ra, còn có những quan hệ cá nhân giữa hai bên tại những địa phương khác nhau, tại Hà Nội, tại TP. Hồ Chí Minh, tại Hàm Tân…Và đặc biệt, phải kể đến mối quan hệ lâu đời và thân thiết của Lm Vương Đình Ái với nhiều thành viên Họ tộc Vương Khả, nhất là với gia đình anh chị Vương Khả Chiến và Vương Khả Quyết.

            . Sau hơn một chục năm tìm hiểu và giao lưu, tình thân giữa hai bên ngày thêm thắm thiết . Đang khi đó, vấn đề nhập họ cũng được đưa ra thảo luận trong các lần họp mặt Họ tộc Vương Đình và đã được biểu quyết chấp thuận trong lần gặp Xuân 2003 tại Pleiku. Phía Họ tộc Vương Khả cũng đã có những thảo luận và quyết định tương tự .

            . Nghi lễ NHẬP HỌ được dự liệu  tiến hành vào dịp Rằm  Thánh Bảy năm Giáp Thân nhưng nhận thấy dịp lễ tang Cha Giuse , đại diện bà con tụ tập về khá đông đủ nên Chú Chữ đã  nhân cơ hội này xin tiến hành nghi lễ Nhập Họ. Tuy đây là một đề nghị hơi đường đột nhưng các Bác Họ tộc Vương Khả đã vui lòng chấp thuận.

2. Nghi lễ NHẬP HỌ : 

Hai bên đã thống nhất chọn ngày Chúa Nhật 21/03 nhằm vào ngày Mồng Một tháng Hai nhuần, Giáp Thân. Hai bên nhận thấy đây là một ngày tốt lành vì đối với bên đạo Công Giáo, đây là “Ngày của Chúa’, còn đối với bà con bên Lương, đây là ngày khởi đầu của một chu kỳ mới, cũng là ngày lễ Chùa, lễ Phật , lễ bái Tổ tiên.

7 giờ 30  sáng ngày hôm đó, hai chiếc xe xuất phát từ Trung Mỹ, trực chỉ Thạch Hà. Trên đường đi, ghé Bãi Vọt đón một số bà con từ Thọ Ninh ra, ghé nhà Chú Hồng tại Thị trấn Cày để đón bà con từ Đức Thọ ra. Hơn 9 giờ, đến Thạch Liên, các Bác Vương Khả đã đứng sẵn đón đoàn.  Bà con hai bên cùng tề tựu về nhà Bác Tộc trưởng Vương Khả Hán, chào thăm nhau, mời nhau chén chè xanh, giới thiệu với nhau thành phần đại diện  và cùng thông qua  chương trình nghi lễ. Tại đây, Bác Vương Khả Dần đã trình bày sơ lược gia phả Họ tộc Vương Khả và chính thức thông báo rằng sau nhiều năm tìm hiểu và đối chiếu, đã xác định được rằng Họ tộc Vương Đình mà Thần tổ cao nhất được biết đến là Vương Tiên Công nay thuộc Thần Tổ Vương Khả Linh Đồng  . Sau đó, tất cả cùng kéo nhau ra Nhà thờ Họ Đại tôn, nơi phía trước  , dưới hai lá cờ ngũ sắc lớn, ở giữa là lá cờ tổ quốc, đang tung bay trước gió, nhiều bà con khác đã chờ sẵn.

Sau một hồi trống chiêng trầm  hùng, nghi lễ được chính thức bắt đầu, dưới sự điều hành của Bác Vương Khả Xuân:

• Đại diện Họ tộc Vương Đình dâng lễ vật  lên Tổ tiên, gồm 04 mâm ngũ quả, kèm theo hoa, nến, nhang, rượu và vàng mã…

• Bác Tộc trưởng Vương Khả Hán , chủ sự cuộc lễ , niệm bái, dâng hương, dâng rượu kính Tổ tiên.

• Bác Vương Khả ……… xướng tấu  kính mời chư liệt vị tiền nhân về chứng giám  và chuẩn nhận lòng thành của con cháu. Sau mỗi lần xứơng danh một thần tổ, lại vang lên tiếng trống, tiếng chiêng và trắc mõ, trong khi vị chủ sự và hai phụ lễ cùng cung bái.

• Ông Vương Đình Lương , đại diện Họ tộc Vương Đình dâng lên Tổ tiên những tâm tình hiếu thảo và tri ân, kính xin Tổ tiên tiếp tục phù trì . Kế đó, tất cả bà con Họ tộc Vương Đình hiện diện đã cung kính niệm bái và dâng  hương lên Tổ tiên, cùng hát bài “Xin Chúa chúc lành cho cha mẹ” và bài “Uống nước nhớ nguồn”.

• Bác Vương Khả Xuân trình tấu sự việc con cháu Họ tộc Vương Đình thuộc Chi tộc Vương Tiên Công mà nay được xác định là Vương Khả Linh Đồng , lâu năm tản lạc, nay xin về NHẬP HỌ, kính xin Liệt Tổ , Liệt Tông chứng giám và chuẩn nhận, cùng ban ân phúc đầy tràn cho con cháu.

• Bác Chủ sự tiếp tục hành lễ , dâng hương và rượu, trong tiếng trống, tiêng chiêng và trắc mõ.

• Sau khi nghi lễ kết thúc, các Bác Vương Khả đã “lại quả” cho Họ tộc Vương Đình một phần của lễ vật, xem như lộc của Tổ tiên, về chia lại cho con cháu. Phần còn lại, được bày ra mâm , đưa ra mời  mọi người hiện diện . Vậy là quây quần bên nhau, cùng nhấp chén rượu, nếm miếng trái cây và nói chuyện rôm rả, thân tình.

3. Bữa cơm gia đình 

Sau khi kết thúc nghi lễ Nhập họ, tất cả đã cùng chụp hình lưu niệm và sau đó  kéo về nhà Bác Tộc trưởng Vương Khả Hán, chung nhau một bữa cơm thân mật , có cả ngâm thơ và ca hát. Cũng có những ý kiến mạn đàm cho rằng nghi lễ Nhập Họ không phải là một bước kết thúc nhưng là một bước khởi đầu, trong đó, mỗi thành viên Họ Vương phải nỗ lực hoàn thiện bản thân cũng như góp phần làm cho dòng Họ ngày thêm phồn vinh và danh giá , trước mắt là tính đến những biện pháp cụ thể để nâng đỡ tài năng trẻ trên con đường học vấn… 

Tâm tình còn nhiều nhưng rồi cũng đến lúc phải chia tay. Ông Vương Đình lương nói lời chào biệt và ước mong mối tình liên kết bà con Họ tộc Vương ngày càng bền chặt, kết đính và ngon thơm như cơm nếp mà hôm nay mọi người thưởng thức.

4. Bản tấu trình :

Cứ theo sự thường, bản tấu trình sau khi đọc xong thì được đốt dâng lên các  Thần Tổ nhưng lần này, chú Chữ  muốn lưu giữ lại cho những người vắng mặt và cho con cháu được biết về tinh thần Họ tộc nên xin giữ lại . Bản văn do Bác Vương Khả Xuân soạn và đọc . Bác viết tiếng Việt nhưng lại viết theo cột dọc , đọc từ bên phải sang trái theo như Hán tự . Sau đây là nguyên văn :

• Năm Giáp Thân, vào ngày Mồng Một tháng Hai nhuần, tất cả con cháu ở Đức Ninh do Ong Vương Tiên Công Thần Tổ đã về  đây đông đủ , đích tôn Vương Đình  kiêm trưởng tộc chi  (?) xưng (?) Vương Đình Lương thủ chỉ.

• (Hàng 1) Phụng thiện thỉnh Tổ tiên liệt vị xin kính mời thượng cao tằng (?) đến hạ chí chân linh, tuy rằng nẻo cách u minh ,  song le 

• (Hàng 2) sự tử sự sinh khác nào . Kể biết bao quãng đời ngẫm  chưa biết rõ nền dòng họ, nhân hôm nay vừa được Chúa Xuân (?), 

• (Hàng 3) trời cao biển thẳm mịt mù, con cháu Vương Tiên Công xin báo đền  ân đức công phu sinh thành tưởng lâu nay hệt (?) tằm tơ rối

• (Hàng 4) Vuông (?) tròn đồng hoà (?) chợt thấy ân cù lao cúc dục ân cần, đêm nằm vướng chấp , ngày càng vướng trông nhân sự …. (năm chữ không đọc được – )

• (Hàng 5) Một tấm  lòng thờ phụng Tổ tiên, đây là đạo hiếu cháu con nhớ nơi cắt rún truy tìm  (?) tốt tươi. Sinh ra cái kiếp trên đời

• (Hàng 6) Có Cha có Mẹ mới thời có ta. Muôn xuân thắm nở hương hoa, ngàn hoa đua nở trong đà tứ phương.

• (Hàng 7) Chi Giáp Hà Tĩnh, Đức Thọ Nghệ An. Người anh người chị phải toan vun trồng . Chi At khánh tường vượng lộc chân hanh 

• (Hàng 8) Cùng chung một mối góp lòng dựng xây.  Xin cầu nguyện Tổ tiên Phật Trời phù hộ, sống cùng chung một tấm  can trường 

• (Hàng 9) Việc chung thông (?) phụng sự khói hương hằng nhớ lại mới thoả lòngTiên tổ. Từ một cửa  cho đến chín mười cửa, xin mời về

• (Hàng 10) một mối Đại tôn . Nhớ là nhớ kẻ ………..(7 chữ không đọc được). Ai cũng đầu đen máu đỏ, , Đạo kính phụng thờ Tiên tổ

• (Hàng 11) Đạo Phật, thờ Chúa, luyện kinh , cũng có  nghìn văn võ kiêm toàn, cùng tiến cử (?) cho rõ ràng nền dòng Họ

• (Hàng 12) Xuân thu nhị kỳ tưởng theo gia phổ , nhờ Tổ tiên soi xét  rõ ràng trên dưới , xin đứng ( hay xướng ?) cho rõ nét cảnh âm dương

• (Hàng 13) Ngày hôm nay con cháu của ông Tiên (?) tổ Vương Tiên Công xin liên lạc về đây để kính trình Thần tổ

• (Hàng 14) Bấy lâu nay chưa được rõ, nhờ ơn Chúa  chỉ cho mới biết rõ ràng  nơi sinh ra : Thôn Già Bến Xã  (?) Đông Bàn (?) Phủ Thạch Hà, Hà Tĩnh

• (Hàng 15) Hôm nay đông đủ  con cháu họ hàng xin lên ân bái tạ với lễ vật …… (4 chữ không đọc được) Xin Tổ tiên thỏa mãn lòng thành

• (Hàng 16) Nguyện ân Chúa hảo tâm phù hộ cho con cháu  hạ thần tốt tươi, đông cha nhiều cụ già tóc bạc da mồi

• (Hàng 17) Trẻ đều được  nam thanh và nữ tú. Lễ mừng họ bán kim bán cổ  với tửu hương chốn diệu linh giữa cõi trần (?)

• (Hàng 18) Xin kính mời Thần Tổ , dù cách trở đâu đâu, xin mời về … (2 chữ không đọc được) hưởng mùi hương khói.

5. Thành phần tham dự, phía Họ tộc Vương Đình:

. Chi tộc Cố Vương Đình Liệu : Các Bác Vương Đình Bình, Vương Đình Hường, Vương Đình Hoàn, Chị Vương Đình Châu và con của Bác Vương Đình Huệ.

. Chi tộc Cố Vương Đình Đào : Ông Vương Đình Lương và con là Vương Đình Thao, Bà Vương Thị Linh, Lm Vương Đình Khởi, Ông Vương Đình Chữ, Ông Vương Đình Biên , Bà Vương Thị Bảy, Các con cháu O Vương Thị Ngụ (Các Chú Long, Bảo, Hoàng, Xuân, Mỹ, Lan, Liệu và mấy cháu …) , con bà Vương Thị Tịnh (Trần Đăng Tuấn).